استانداردهای جدید برای نشاسته های صنعتی و خوراکی به‌عنوان یکی از محورهای کلیدی بهبود کیفیت و افزایش تنوع کاربردی این محصولات به تصویب رسیده‌اند. این استانداردها در سال‌های اخیر تحت تأثیر پیشرفت‌های علمی و نیازهای جدید صنایع غذایی و صنعتی به‌روزرسانی شده‌اند و شامل الزامات مختلفی در حوزه‌های کیفیت، ایمنی، و کاربردی‌سازی نشاسته‌ها هستند.
1. ایمنی و بهداشت غذایی
استانداردهای جدید نشاسته‌های خوراکی بر معیارهای بهداشتی بسیار سخت‌گیرانه‌تری تأکید دارند. نظارت بر آلاینده‌ها و سموم شیمیایی، وجود فلزات سنگین و بقایای سموم کشاورزی در نشاسته‌ها از مهم‌ترین الزامات است.
سازمان‌های نظارتی نظیر سازمان جهانی بهداشت (WHO) و کدکس غذایی (Codex Alimentarius) به شدت بر محدودیت‌های جدیدی برای جلوگیری از مخاطرات احتمالی برای مصرف‌کننده‌ها تأکید کرده‌اند. از آنجا که نشاسته‌ها به‌طور گسترده‌ای در صنایع غذایی استفاده می‌شوند، کنترل کیفیت مواد اولیه و فرآیند تولید به منظور کاهش آلودگی‌های میکروبی، باکتریایی و قارچی از اولویت‌های اصلی این استانداردها است.
2. کنترل خواص عملکردی نشاسته‌ها
استانداردهای جدید بر تنظیم ویژگی‌های عملکردی نشاسته‌ها، از جمله ویسکوزیته، ژلاتینیزاسیون و دمای ژله‌ای شدن تأکید دارند. این ویژگی‌ها بر اساس نوع استفاده نشاسته در محصولات غذایی (مانند نان، شیرینی‌پزی، و محصولات لبنی) و صنعتی (مانند چسب‌ها و پوشش‌ها) به دقت تنظیم می‌شوند. استفاده از مواد اصلاح‌کننده‌ی نشاسته و فرآیندهای ویژه‌ای چون اکستروژن و ژلاتیناسیون تحت نظارت قرار گرفته است تا محصولات نهایی دارای خواص فیزیکی و شیمیایی یکنواختی باشند. برای مثال، نشاسته‌هایی که در صنعت نان استفاده می‌شوند، باید از لحاظ زمان ژلاتیناسیون و مقاومت در برابر انجماد/یخ‌زدایی دارای مشخصات خاصی باشند.
3. تکنولوژی‌های نوین تولید
استانداردهای جدید، صنایع را به استفاده از تکنولوژی‌های نوین در تولید و فرآوری نشاسته تشویق می‌کنند. تکنولوژی‌های نوین مانند تکنولوژی‌های پلاسما، فرآیندهای آنزیمی و فرآوری با حرارت کنترل‌شده، امکان تولید نشاسته‌های اصلاح‌شده با ویژگی‌های خاصی نظیر مقاوم بودن به دماهای بالا، کاهش میزان آمیلوز یا بهبود خواص ضد‌تاکسیک را فراهم می‌آورند. این ویژگی‌ها می‌توانند به افزایش تنوع و پایداری محصولات کمک کنند.
4. استانداردهای زیست‌محیطی و پایدار
رعایت معیارهای زیست‌محیطی و پایداری در تولید نشاسته‌ها نیز به استانداردها افزوده شده است. هدف از این الزامات، کاهش تأثیرات زیست‌محیطی ناشی از تولید نشاسته، از جمله مصرف آب و انرژی و کاهش تولید پسماندهای شیمیایی و زیستی است. از طرفی، استفاده از منابع نشاسته‌ای پایدار و قابل تجدید، مانند نشاسته‌های گیاهی اصلاح‌شده و استفاده از ضایعات کشاورزی به‌عنوان منبع اولیه نشاسته، نیز مورد توجه قرار گرفته است.
5. شفافیت و اطلاعات مصرف‌کننده
استانداردهای جدید همچنین بر شفافیت در اطلاعات مربوط به محصول تأکید دارند. ارائه‌ی اطلاعات کامل در بسته‌بندی نشاسته‌های خوراکی، از جمله مواد افزودنی، نوع اصلاحات، و اطلاعات تغذیه‌ای، به مصرف‌کنندگان کمک می‌کند تا انتخاب‌های بهتری داشته باشند. از این رو، استانداردهای جدید توصیه می‌کنند که تمامی نشاسته‌های خوراکی دارای برچسب‌های واضح با جزئیات کافی برای مصرف‌کننده باشند.
جمع‌بندی
استانداردهای جدید نشاسته های صنعتی و خوراکی به افزایش کیفیت، ایمنی و پایداری این محصولات کمک کرده‌اند. این استانداردها نه‌تنها صنایع غذایی و صنعتی را ملزم به رعایت الزامات سخت‌گیرانه‌تر کرده‌اند، بلکه نقش بسزایی در ارتقای سلامت مصرف‌کننده و کاهش تأثیرات زیست‌محیطی ایفا می‌کنند.