نشاسته گندم
نشاسته گندم یکی از مهم ترین محصولاتی است که در صنایع غذایی مورد استفاده قرار میگیرد. در این محصول انواع مواد معدنی و ویتامین ها نیز وجود دارند که برای سلامت بدن انسان مفیدند.
این نشاسته را می توان یک محصول همه کاره برای استفاده در صنایع مختلف نامید. نشاسته گندم در صنعت نساجی، موادغذایی، کاغذ و… استفاده می شود. در ابتدا نشاسته از دانه گندم استخراج شده و روند تصفیه روی آن صورت می گیرد. پودر سفید ریز تولید شده نشاسته گندم خواهد بود که در ادامه با کمک فرآیندهای مکانیکی خالصسازی می شود. بعد از اتمام خالص سازی، آن را با دستگاه خشک کرده و سپس آسیاب می کنند. در نهایت پودر نشاسته قابل استفاده خواهد بود.
روش های تهیه نشاسته گندم
نشاسته گندم طی فرآیند های متعددی تهیه میشود که اصلی ترین آنها عبارتاند از:
- فرآیند مارتین (Martin Process)
- فرآیند باتر (Batter Process) یا فرآیند خمیر
- فرآیند هیدروسیکلون
- فرآیند تجزیه در فشار بالا
مراحل تهیه نشاسته گندم
تهیه نشاسته گندم از گندم خام به وسیله فرآوری و پالایش گندم صورت میگیرد. مراحل تهیه نشاسته گندم عبارتند از:
- شستشو و تمیزکاری گندم: در این مرحله، گندم خام شسته و تمیز شده و از هرگونه آلودگی و ذرات خارجی پاکسازی میشود.
- خرد کردن و آسیاب کردن گندم: گندم خام پس از تمیزکاری، به قطعات کوچکتر خرد میشود و سپس در آسیابهای مخصوص آسیاب میشود تا به پودری نرم و یکنواخت تبدیل شود.
- آمادهسازی پاستا: پودر گندم به همراه آب در مخازن مخصوصی قرار میگیرد و با ترکیب و تخلیه مکرر، پاستا تهیه میشود. در این مرحله، آب و گندم به طور کامل مخلوط میشوند تا پاستا متشکل از گلولههای گندمی شود.
- ترشیز کردن: پاستا حاصل از مرحله قبل در آب با ترشیزکردن شسته و مواد مذاب و غیرموردنیاز از آن جدا میشود.
- جداسازی نشاسته: در ابتدا، پاستا ترشیز شده با آب شسته میشود تا مواد دیگری که ممکن است به آن چسبیده باشند جدا شوند. سپس، پاستا به داخل یک سیکلون یا مخزن مخصوص دیگر هدایت میشود. در اینجا، با اعمال فشار و توربولانس، نشاسته از مادههای دیگر جدا میشود. نشاسته به دلیل وزن کمتر خود، در قسمتهای بالاتر سیکلون جمع شده و جدا میشود.
مواد دیگری که سنگینتر از نشاسته هستند مانند زمینه سنگینتر (نیشکر و یا مواد غذایی دیگر)، از طریق یک دهانه جداگانه از سیکلون خارج میشوند. - تصفیه و پالایش: نشاسته جدا شده در مرحله قبلی به مرحله تصفیه و پالایش منتقل میشود. در این مرحله، نشاسته از مواد دیگر مانند پروتئینها و روغنهای موجود در آن پالایش میشود. این مرحله شامل فرآیندهایی مانند فیلتراسیون و استفاده از مواد شیمیایی برای جداسازی و پالایش است.
- خشک کردن: نشاسته پالایش شده بعد از تصفیه به شکل مایع خشک شده و به شکل پودری تولید میشود. در این مرحله، نشاسته با استفاده از تجهیزاتی مانند اسپریدرایرها (Spray Dryers) یا سایر دستگاههای خشک کننده به شکل پودری خشک میشود.
پس از خشک کردن، نشاسته در ظروف مناسب بستهبندی و جهت استفاده در صنایع مختلف ارسال میشود.
جمع بندی
به طور کلی، فرآیند تولید نشاسته گندم شامل تمیز کردن و آماده سازی گندم، استخراج نشاسته، تصفیه و خالص سازی آن، تغلیظ، خشک کردن و در نهایت آسیاب و بسته بندی محصول نهایی است. هر مرحله در تولید نشاسته گندم با کیفیت بالا و مناسب برای کاربردهای مختلف صنعتی و آشپزی بسیار مهم است.
نشاسته گندم به علت ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خود در صنایع متعددی بکار گرفته میشود بنابراین تهیه نشاسته گندم از ضرورات هر جامعه ای است. این مراحل تولید نشاسته گندم عموماً در کارخانههای تولید نشاسته اجرا میشوند و بسته به تجهیزات و فرآیندهای مورد استفاده در هر کارخانه، ممکن است جزئیات و فرآیندهای مختلفی داشته باشند.